Topsport toont hoe je werknemers kan coachen – Opinie

Vol ongeloof keek ik naar de prestaties van Jonas Vingegaard en Wout van Aert in de Tour de France. Ze kwamen beiden misschien net tekort voor de allerhoogste prijzen, maar amper drie maanden geleden lagen ze nog voor dood op het asfalt. Dat ze op zo’n korte tijd opnieuw op het hoogste niveau überhaupt meestrijden in een van de zwaarste wielerwedstrijden ter wereld is een topprestatie op zich. Het resultaat van minutieuze data-analyse en de sterke communicatie van hun broodheer, het team Visma-Lease a Bike.

Het is een schoolvoorbeeld van hoe leidinggevenden op de werkvloer hun team moeten coachen. In een competitieve omgeving mag je niets aan het toeval overlaten. Leidinggeven op basis van data helpt daarbij. Ziekteverzuimcijfers zijn een goede voorspeller van de prestaties van je team. Ze laten toe nauwkeurig in te schatten hoe werknemers er fysiek en mentaal aan toe zijn.

Wie regelmatig en kort afwezig is, kan op de rand van grotere problemen staan. Vergelijk het met de waarden die een renner trapt of het recuperatievermogen na een training. Beide geven aan hoe de vormcurve evolueert. Als een renner ziek dreigt te worden, is dat op voorhand zichtbaar in de data. Als leidinggevende in een bedrijf moet je de alarmsignalen herkennen en er snel op kunnen inspelen.

Ook re-integratie na ziekte pakken sportteams anders aan dan bedrijven. Terwijl sporters na een zware blessure voortdurend gemonitord worden om – sneller dan ooit – terug te keren, verzuimen bedrijven hetzelfde te doen. Resultaat: ons land telde nooit méér langdurig zieken. Nochtans is ook de werkvloer topsport: het tempo ligt almaar hoger en werknemers moeten almaar productiever zijn om te volgen. Maar als ze uitvallen, worden ze al te vaak aan hun lot overgelaten.

Vaak heerst de perceptie dat grote bedrijven – de Visma’s van de koers – het best monitoren, maar niets is minder waar. Ook kmo’s kunnen met heel basale gegevens aan de slag om grote resultaten te boeken. Zelfs in de koers gebeurt dat. Kijk naar Wanty: dat wielerteam begon met 250 euro budget en groeide stap voor stap via data, slimme transfers en sterke sponsors uit tot een volwaardig profteam met wielerheld Biniam Girmay als uithangbord.

Eerder blijft het menselijke aspect cruciaal. Een studie van Gallup toont aan dat bijna driekwart van de totale motivatie van medewerkers wordt bepaald door de directe leidinggevende. Als je als leidinggevende angst hebt om beslissingen te nemen, of voortdurend van strategie verandert, verlies je je geloofwaardigheid. Zo ging het ook bij bondscoach Domenico Tedesco en de pijnlijke aftocht van de Rode Duivels op het EK. Het succes van een team hangt af van hoe een leidinggevende – de coach – de tactiek en de doelstellingen weet over te brengen. Warme, zakelijke communicatie is daarbij cruciaal. Dat betekent niet dat je je werknemers moet pamperen. Durf recht voor de raap te spreken met je team en ga niet in het defensief als je feedback of kritiek krijgt.

Niet elk bedrijf zit op een schat aan data of heeft managers die met natuurlijk charisma een groep leiden. Maar omring je met individuen en bedrijven die wel die kennis hebben en leid leidinggevenden op om beter te communiceren. Die beperkte investeringen kunnen je onderneming naar olympische hoogtes stuwen.